ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

" "Περιμετρική", Αθήνα, Κέδρος 1970, 2000, Σελ.:88, ISBN: 960-04-1782-2
" "Το χρονόμετρο", Αθήνα, Κέδρος 1972, 1977, 1979, Σελ.: 72
" "Τα απρόοπτα", Κέδρος, 1975, 1987, Σελ.: 62
" "Φωτοτυπίες", Αθήνα, Κέδρος, 1977, 1987, Σελ.: 56
" Στη διάλεκτο της ερήμου", Αθήνα, Κέδρος, 1980, Σελ.: 72
" "Τα οστά", Αθήνα, Κέδρος, 1982, Σελ.: 160, ISBN: 960-04-0387-2
" "Ανωνύμου μοναχού", Αθήνα, Κέδρος, 1985, Σελ.: 72.
" "Δωρεάν σκοτάδι", Αθήνα, Κέδρος, 1989, Σελ.: 64, ISBN: 960-04-0175-6
" "Στο γύρισμα της μέρας", Αθήνα, Κέδρος, 1992, Σελ.: 64, ISBN: 960-04-0659-6
" "Ο αθλητής του τίποτα", Αθήνα, Κέδρος, 1997, Κρατικό Βραβείο Ποίησης 1998, Σελ.: 64, ISBN: 960-04-1412-2
" "Πρόκες στα σύννεφα", Αθήνα, Κέδρος, 1999, Σελ.: 120, ISBN: 960-04-1619-2

ΠΕΖΑ
" "Τα ευγενή μέταλλα", Αθήνα, Κέδρος, 1994, 1995, Σελ.: 288, ISBN: 960-04-0972-2

Μεταφράσεις

Στα Αγγλικά:

The bones, selected poems, [tr.by]: James Stone. New York, The Globe Press, 1985. Σελ. 62. ISBN: 0-910321-14-0

The Unforeseen, [tr.by]: Yannis Goumas. Green Horse Booklet No 13. Σελ. 20. ISBN: 0-904833-09-7

Mercurial Time, [tr.by]: Yannis Goumas. Knotting Bedfordshire, The Sceptre Press, 1978. Σελ. 46. ISBN: 0-7068-0409-0

Danger in the streets, [tr.by]: John Stathatos. London, Oxus Press, 1978. Σελ. 17. ISBN: 0-905501-08-Χ

Στα Γερμανικά:

Die Knochen und die Kreide, [tr.by]: Aris Geradis und Gunnar Konig. Koln, Romiosini Verlag, 1990. Σελ. 94. ΙSBN: 3-923728-44-1

Στα Δανικά:

Morket som gave. [tr.by]:, W. Gjerlov Pedersen Husets Forlag, 1998, Σελ. 48. ISBN: 87-7483-396-0

Knoglerne. [tr.by]: W. Gjerlov Pedersen, Husets Forlag, 1984, Σελ. 68. ISBN: 87-7483-123-2.

Ο ποιητής Γιάννης Κοντός

Ο Γιάννης Κοντός είναι μια από τις πιο πρωτότυπες και δυναμικές φωνές της λεγόμενης "Γενιάς του 1970", και μάλιστα από το πρώιμο στάδιο της.
Δημιουργικά και αφομοιωτικά διδαγμένος από τους μεταπολεμικούς επιφανείς προγόνους τους Τάκη Σινόπουλο και Μίλτο Σαχτούρη, πέτυχε να παρακάμψει την αναλυτικότητα του πρώτου ή τις κλειστοφοβικές εμμονές του δεύτερου και να τις αντικαταστήσει με την καιριότητα του απροσδόκητου και τον εναγκαλισμό όλων των εξωτερικών μορφών της πόλης και της ζέουσας καθημερινότητας.
Ο Κοντός δημιούργησε με τα χρόνια, είτε μέσα από ποιητικές πρόζες είτε μέσω συνήθως σφιχτών ευρηματικών ποιημάτων, το αποτύπωμα του σύγχρονου κόσμου που μας περιβάλλει, αντιπροσωπευμένο από τα τραύματα-εμφανή και αφανή- του ποιητικού "εγώ" του. Ενώ στην επικράτειά του, εικαστική, χρωματική, κυκλοφορούν ελεύθερα, σχεδόν γεναιοδώρως ασύδοτα, όλα τα πρόσωπα, τα πράγματα, τα παλιά ονόματα, οι ιδέες, τα ζώα, τα φυτά, οι μνήμες, οι έρωτες, τα δωμάτια και τα αδιέξοδά τους, ο Κοντός τα συστεγάζει αριστοτεχνικά, αλλά μόνον κατ' επίφαση σουρρεαλιστικά. Ναι, ο υπερρεαλισμός τον τροφοδοτεί στην εικονοποιία του, στους συντακτικούς ή γλωσσικούς του ακροβατισμούς, καμιά φορά και στην ίδια του τη σύλληψη, δεν είναι όμως ο αληθινός πατέρας και οδηγός του.
Θα'λεγα ότι τα κύρια ατομικά στοιχεία που περισσότερο τον προσδιορίζουν είναι ένα είδος προωθημένης, "οικείας" προφορικότητας στον ποιητικό του λόγο καθώς και συχνά μια μελαγχολικά εκφερόμενη στοχαστικότητα θυμοσοφικής τάξης. Ο Κοντός είναι μεν οικείος, δεν αυτοβιογραφείται όμως ποτέ. Ψήγματα μόνο απ' τη ζωή του ή τις πρόδηλες φοβίες του παρουσιάζονται στο ποιητικό υλικό, που έχει σχεδόν πάντα φαντασιακό πυρήνα. Έτσι, η γραφή του γίνεται ανάλαφρα και μαζί δεσποτικά εξωστρεφής. Μ' αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης σαγηνευτικά "παγιδεύεται" ανάμεσα στον ατομικό λυρισμό του ποιητή και στη συλλογική μας φρίκη που εκείνος ζωγραφίζει, συνήθως μ' ένα ακαριαίο, απρόοπτο διάβημα.
Ο φιλμικός χαρακτήρας πολλών ποιημάτων, συνδυασμένος με τις τελειοποιημένες πια τεχνικές ενός ταχυδακτυλουργού της εννοιολογικής ανατροπής, συχνά προσφέρει σε θραύσματα βίου και με τον δραματικότερο τρόπο την αδυσώπητα παράλογη μοίρα του σύγχρονου ανθρώπου:

"Άνοιξες την πόρτα και μετά
άλλη κι άλλη και βρέθηκες
στο κλουβί με τα λιοντάρια.
Είπες: Θεέ μου, τι γυρεύω εδώ;
Εγώ πήγαινα στην τουαλέτα".

Συλλογικό ακατανόητο πεπρωμένο, ανεντόπιστη η ευθύνη. Αυτή δεν είναι η εποχή μας;
Ο Κοντός μας παρηγορεί με μια ποίηση φανατικά ανθρωποκεντρική. Δείχνει στο σημερινό άνθρωπο, που έχει τώρα βάναυσα εξωθηθεί στην περιφέρεια, ότι αυτός ο άνθρωπος και η οδύνη του θα είναι πάντοτε το αληθινό μας κέντρο και η απαστράπτουσα ψυχή μας.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ
Ποιητής, δοκιμιογράφος, θεατρικός κριτικός

Τι έγραψε ο Τύπος για τα βιβλία του ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΝΤΟΥ
(αποσπάσματα από κριτικές)

Περιμετρική, Αθήνα, Κέδρος, 1970, 2000. Σελ. 88
ISBN: 960 -04-1782-2

Τι είναι αυτό, που οδηγεί έναν ποιητή, στην ακμή της δημιουργικότητάς του, να επιστρέψει στο πρώτο του βιβλίο; Γιατί, άραγε, ο Γιάννης Κοντός μετά από δώδεκα ποιητικές συλλογές και ένα βιβλίο με πεζά, είχε την ανάγκη να ανατρέξει και πάλι στις πρώτες του ποιητικές απόπειρες; Φυσικά και μόνον η απάντηση, ότι αυτή η επιστροφή στην πρώτη του ποιητική συλλογή, την "Περιμετρική", συνοδεύεται από τους πίνακες επτά ζωγραφικών έργων Ελλήνων καλλιτεχνών θα ήταν αρκετή. Η επανέκδοση της "Περιμετρικής" είναι σίγουρα ένα βιβλίο - κόσμημα…
Ο Γιάννης Κοντός μοιάζει να θέλει -σε μια στιγμή, που νιώθει την ωριμότητα να τον ολοκληρώνει- να αναβαπτισθεί στην αθωότητα των πρώτων του λεκτικών αναζητήσεων, να αναζωογονηθεί μέσα στους στίχους των πρώτων χρόνων της εκδοτικής του παρουσίας…
Ο Γιάννης Κοντός αποτυπώνει, με έναν μαγικό τρόπο, τον φρενήρη ρυθμό της εποχής μας, κομμάτι κι αυτός του ρυθμού, "φρενήρης" ο ίδιος και τόσο βιαστικός που ξεγελάει. Κάτω από τους πιεσμένους χρόνους του και τις βιαστικές λαχανιασμένες του πράξεις, διαθέτει ένα γαλήνιο και ερευνητικό περισκόπιο, με το οποίο, όχι μόνον παρακολουθεί, αλλά και καταγράφει τα πάντα και, κυρίως, διαθέτει το ευαίσθητο εργαστήριο. Εκεί, από την πρώτη του εξαιρετική παρουσία, αυτός ο ποιητής -της γενιάς του '70, ανακατεύει τα μπουκαλάκια των εντυπώσεων και των εμπειριών του με τα διαλύματα της ευαισθησίας, του ταλέντου και της μοναδικότητάς του, όπως ο ζωγράφος ανακατεύει τα χρώματα στην παλέτα του…

Τέα Βασιλειάδου
Δημοσιογράφος

Δωρεάν σκοτάδι, Αθήνα, Κέδρος, 1989, Σελ. 64
ISBN: 960-04-0175-6

Από τους πιο σημαντικούς της γενιάς του κι ο Γιάννης Κοντός δημοσιεύει την έβδομη ποιητική του συλλογή, που περιλαμβάνει ποιήματα μιας τετραετίας (1985-89). Αισθητή η εξέλιξη, αισθητή ή ποιητική πύκνωση μες στην ποικιλία της γραφής. Κοινός παρονομαστής: Η παράσταση και η δράση σε τολμηρά ευρηματικές συνθέσεις με δύσκολα ή εύκολα ορατούς υπαινιγμούς από την καθημερινή πραγματικότητα, που αγγίζουν τα όρια της σουρεαλιστικής πρακτικής, συνιστούν το ποιητικό πεδίο, κατά κανόνα εφιαλτικό ή αδιέξοδο.

Ο τίτλος εύγλωττος, Δωρεάν σκοτάδι…
Το σκοτάδι δεν είναι απλά μια απουσία φωτός, όταν "το σκούρο είναι πια καθεστώς". Είναι επιπλέον ένας στεγανός και αδιαπέραστος χώρος, που διαμορφώνεται από ποικίλα υλικά της κλειστής κάμαρας και του αναπεπταμένου τοπίου, της τεχνολογίας και της φύσης, που συνευρίσκονται και τολμηρά διασταυρώνονται, για να συνθέσουν τον σκοτεινό θάλαμο, όπου ο ποιητής κινείται κάποτε με συγκατάβαση, κάποτε ηρωικά και πάντα με έκδηλη την υπαρξιακή αγωνία.

Γιατί τελικά όποιο κι αν είναι το πρόσωπο της γραφής (πρώτο, δεύτερο, σπανιότερα τρίτο) όλα τα ποιήματα είναι αποσπάσματα μιας οδυνηρής αυτοβιογραφίας…

Δεν είναι μόνο η χλωρίδα και η πανίδα, το νερό (η θάλασσα και η βροχή) και το χώμα (το βουνό και ο λόφος) που παρέχουν τα υλικά. Πιο έντονη είναι η παρουσία του δωματίου, όπου το έπιπλο και το ένδυμα δραστικότερα εικονογραφούν το τοπίο επιλογής του Κοντού, ορίζουν τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του…

Δημήτρης Πλάκας
Φιλόλογος
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 11.11.1990

Το "Δωρεάν σκοτάδι" είναι ο όγδοος ποιητικός κύκλος του Γιάννη Κοντού, που έρχεται να προστεθεί στους άλλους επτά ομόκεντρους που προηγήθηκαν - όσα και τα βιβλία του. Και λέω ομόκεντρους επειδή ο ποιητής εξακολουθεί με συνέπεια να εξακοντίζεται από το ίδιο πάντοτε κέντρο. τον ίδιο βιωματικά-σωματικά καθορισμένο πυρήνα, για να διαγράψει την τροχιά του ή, αλλιώς για να οροθετήσει επακριβώς τον χώρο που κρίνει ότι είναι απαραίτητος για να "εκθέσει" το νέο, κάθε φορά, υλικό του…
Κάθε ποιητικό βιβλίο του Γ.Κ. είναι μια νησίδα ασφαλείας στην εικοσάχρονη πορεία του μέσα στην ασάφεια και την εχθρότητα του κόσμου που τον περιβάλλει, στη σκοτεινότητα των συναισθημάτων που αυτός ο κόσμος του προκαλεί, στην απρόσμενη, ενίοτε αλλοπρόσαλλη (ποιητικά εννοώ) συμπεριφορά του πνεύματος και του σώματός του στην ασάφεια, την εχθρότητα και τη σκοτεινότητα. Στο κάθε βιβλίο-νησίδα, και, ειδικότερα, στο "Δωρεάν σκοτάδι", τα πάντα, ευνοϊκά ή απειλητικά, εχθρικά ή φιλικά, ευπροσήγορα ή εφιαλτικά, ακινητοποιούνται. Τοποθετούνται στην αρμόζουσα κατά περίσταση θέση και ποιητικοποιούνται με την άκρα ιδιαιτερότητα που διακρίνει τον ποιητή…
Το "Δωρεάν σκοτάδι" είναι μια απόδειξη ότι ο ποιητής διανύει την ωριμότερη ως τώρα ποιητική - και όχι μόνο ποιητική- περίοδό του.

Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 3-6-1990

Στο γύρισμα της μέρας, Αθήνα, Κέδρος 1992. Σελ. 64
ISBN: 960-04-0659-6

Ο Γιάννης Κοντός, δυναμικός εκπρόσωπος της ποιητικής γενιάς, του '70, αποθεώνει τη λέξη-εικόνα στην πιο έντονη και λαχανιαστικά εναλλασσόμενη εκδοχή της. Βρισκόμαστε πια σ 'ένα φαινόμενο, όπου από την κινηματογραφική "κάμερα-στιλό" έχουμε φτάσει στον "στιλό -κάμερα" στη "γραφίδα-κάμερα" με αξιόλογες επιτεύξεις. Ο Κοντός ανήκει στους ποιητές- επιπέδου και όχι σε εκείνους που είναι ποιητές-πορείας. Θέλω να υποστηρίξω δηλαδή ότι ο Γιάννης Κοντός από την πρώτη ποιητική του παρουσία το "Χρονόμετρο" πριν από 22 χρόνια, είχε κατακτήσει και περιχαρακώσει τα όρια του ποιητικού χώρου και πως δεν ανήκει σε εκείνους που σκαλί-σκαλί, από συλλογή σε συλλογή παρουσιάζονται διαφορετικοί και ωριμότεροι. Ο Κοντός υπήρξε ώριμος από την πρώτη εμφάνισή του. Είναι κινητικότατος στα όρια που εξαρχής έχει ορίσει ως πνευματικό-ποιητικό του χώρο. Από συλλογή σε συλλογή υπάρχουν βελτιώσεις περιεχομένου και υφής, δίχως, να απαιτούνται αλτικές προσαρμογές σε νέες καταστάσεις. Και αυτό είναι ένα επίτευγμα αξιοσημείωτο για έναν ποιοτικά σημαντικό ποιητή του καιρού μας.
Η ένατη συλλογή του Γιάννη Κοντού "Στο γύρισμα της μέρας" έχει ένα επί πλέον προσόν, που δικαιολογεί την κινηματογραφική εισαγωγή μας: μια συχνή αναφορά στην κινηματογραφική τέχνη και κάποιους "σταρ" της…
Στίχοι πολύσημοι και πολυσήμαντοι που συγκροτούν ένα σύμπαν ακεραιωμένο όσο και συγχρονικά παρόν. Το σύμπαν του Γιάννη Κοντού στον διάφανο μικρόκοσμο και τον ειλικρινή μεγάκοσμο του. Ένα πολυδύναμο ποιητικό σύμπαν στον κορμό της νεότροπης ελληνικής ποίησης…

Γιώργος Α. Παναγιώτου
Εφημ. Η ΕΠΟΧΗ, 25.12.1992

Στο γύρισμα της μέρας

…Ο Κοντός έχει δημιουργήσει από καιρό ένα στέρεο μυθολογικό σύμπαν με πλούσια υλικά και περίσσια τέχνη, ένα σύμπαν μέσα στο οποίο ο ποιητής πραγματοποιεί τις καταδύσεις και αναδύσεις του φέρνοντας κάθε φορά στην επιφάνεια κι ένα καινούργιο μέταλλο. Θα έλεγα ότι από χρόνια τώρα ο Γιάννης Κοντός συγκαταλέγεται στους ποιητές αναφοράς…
Στο τελευταίο του ποιητικό βιβλίο. Ο ίδιος ο τίτλος του ευαισθητοποιεί τον αναγνώστη, του διεγείρει συναισθήματα αναπόλησης και νοσταλγίας, τον προδιαθέτει για ένα επερχόμενο τέλος που όμως -όπως γίνεται συνήθως- προαναγγέλλει μιαν αρχή, μόνον κάπως διαφορετική αφού η μέρα, δηλαδή το φως, η κίνηση, η νεότητα θα δώσουν σιγά-σιγά τη θέση τους στο απόγευμα, στα σκουρότερα χρώματα, στους απαλότερους τόνους, στα πιο μαλακά συναισθήματα…
Η εξομολογητική ερωτική διάθεση στα καινούργια ποιήματα του Γιάννη Κοντού είναι διάχυτη. Ο ποιητής ανοίγεται στον άλλον περισσότερο από κάθε άλλη φορά μοιράζοντας μαζί του πρόσωπα, καταστάσεις, εικόνες, χρώματα, μουσικές που ανακαλεί. Ο αναγνώστης ακούει τις ιστορίες του ποιητή ή τις βλέπει όπως βλέπουμε μια ταινία μικρού μήκους..
Εικαστικά και μουσικά τοπία είναι τα περισσότερα από τα καινούργια ποιήματα του Γιάννη Κοντού. Η παρουσία της ζωγραφικής και της μουσικής δεν είναι επιφανειακή αλλά δένει οργανικά με την ποιητική λέξη αναδεικνύοντας τα απαλά, μαλακά και μεστά συναισθήματα του γυρίσματος της μέρας.

Έλενα Χουζούρη
Ποιήτρια, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΑΥΓΗ, 28-3-1993

Τα ευγενή μέταλλα,
Αθήνα, Κέδρος, 1994, 1995. Σελ. 288
ISBN: 960-04-0972-2

…ο αναγνώστης των ευγενών μετάλλων πολύ λίγα θα μάθει για την προσωπική ζωή του ποιητή. Εκείνα με τα οποία θα επικοινωνήσει είναι τα στοιχεία μιας εποχής και ενός κοινωνικού χώρου. Ο Γιάννης Κοντός, καθώς θυμάται τις σχέσεις του με βασικά πρόσωπα του πνευματικού χώρου, καταγράφει έναν τόπο -την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα την Αθήνα- έτσι όπως αυτός διαμορφωνόταν, αλλά και επιδρούσε στα λογοτεχνικά συμβάντα κατά τη διάρκεια μιας περίπου εικοσιπενταετίας. Ο τρόπος που υλοποιείται αυτή η καταγραφή παραμένει απόλυτα προσωπικός ως προς τη δυναμική της αφηγηματικότητάς του μπορεί, ωστόσο, να διαβαστεί και ως ντοκουμέντο…
Το πρώτο μέρος -"Τα πρόσωπα"- περιλαμβάνει κείμενα τα οποία αναφέρονται σε ανθρώπους (οι περισσότεροι τώρα πλέον νεκροί) που με το έργο τους (κυρίως συγγραφικό, ή εν πάση περιπτώσει, σχετικό με την Τέχνη) σημάδεψαν τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια το πνευματικό/καλλιτεχνικό και κοινωνικό γίγνεσθαι του τόπου μας.
Ο Γιάννης Κοντός είχε γνωρίσει από κοντά τα πρόσωπα αυτά, είχε αγαπήσει το έργο τους. Και μέσα από κείμενα αφιερωμένα στο καθένα τους περιγράφει προτάσεις, απόψεις, θέσεις και σχέσεις. Μιλά για ανθρώπους που, ο καθένας με τον τρόπο του, έγραψαν ιστορία και τον ίδιο τον επηρέασαν ως άνθρωπο και ποιητή…

Περιοδικό ΑΝΤΙ, 14.4.1995

Ο αθλητής του τίποτα,
Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ.64.
ISBN: 960-04-1412-2

ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ 1998

Όταν τέλειωσα την ανάγνωση του καινούργιου ποιητικού βιβλίου "Ο αθλητής του τίποτα" του Γ. Κοντού, σκέφτηκα ότι σ' αυτόν τον τόπο η ποίηση καλά κρατεί. Ένα βιβλίο δυνατό, απόσταγμα πίκρας και βιωμένης σοφίας. Η διαπεραστική ματιά του ποιητή με γλώσσα καθαρή, καθημερινή, αποκατεστημένη, μέσα από στοιχειωμένες εικόνες, στις παρυφές της πραγματικότητας, αναγκάζει τον σύγχρονο αναγνώστη, με τρόπο γλυκύ, οικείο και ερωτικό να αναγνωρίσει την οικεία φρίκη, που οι διάφοροι τον έχουν εμπλέξει, χωρίς αιδώ…
Είναι άξιο θαυμασμού πως, ένας άνθρωπος στο τέλος του εικοστού αιώνα με μοναδικά εφόδια τον ηλεκτρικό φακό του ενστίκτου και την παιδεμένη αφή του τολμηρού μυαλού του, περπατώντας σταθερά, κατορθώνει και ανακαλύπτει τους ανεκτίμητους θησαυρούς των παλιών κειμένων. "Όλα τα παίρνει ο άνεμος" όπως μας φωνάζει από τα βάθη των αιώνων ο εκκλησιαστής του Σολωμώντα και αυτό που μένει μόνον είναι η Δήμητρα και ο Έρως και η ζεστή φιλία, όπως μας συμβουλεύει ο Ευριπίδης στις Βάκχες του …

Γιώργος Μανιώτης
Συγγραφέας
Εφημ. ΤΑ ΝΕΑ

Ο αθλητής του τίποτα

… Η γλώσσα του απλή, στεγνή και επίπεδη -σχεδόν "αντιποιητική", αν δεχθούμε πως υπάρχει μια συγκεκριμένη γλώσσα που να προσιδιάζει στην ποίηση. Δουλεμένη εξαντλητικά κατορθώνει να αφήνει πίσω της ελάχιστα μόνο "αχνάρια" αυτής της επεξεργασίας, σημάδι πως ο τεχνίτης ξέρει καλά τη δουλειά του. Οι εικόνες του διαπνέονται από μια έντονη θεατρικότητα (ενώ συχνά πυκνά παρεισφρέουν εντός τους και αμιγώς κινηματογραφικά πλάνα). Αρέσκεται να στήνει τα πρόσωπά του -τα τραγικά του προσωπεία καλύτερα- και να τα χρωματίζει, να τα φωτίζει, να τα παρακινεί στον ειρωνικό και αυτοσαρκαστικό τους μονόλογο, σάμπως ηχεία που οι αυξομειώσεις τους αναδεικνύουν και την πιο μικρή ακόμη λεπτομέρεια του δράματος. Ως και η φύση επιστρατεύεται και χρησιμοποιείται από τον "σκηνοθέτη" για να υπηρετήσει την ιστορία που σκαρώνει. Οι πιο άγριοι και τρομεροί εκπρόσωποι του ζωικού βασιλείου μετατοπίζονται μέσα στην πόλη και συνδιαλέγονται με τον ήρωα του ποιήματος, προσφέροντάς του έναν ανέλπιστο σύμμαχο στις πιο πυρετικές του αγωνίες και, τις περισσότερες φορές, μια ασφαλή καταφυγή, ανακαλώντας μνήμες από ένα μακρινό παρελθόν οπου οι σχέσεις φύσης και ανθρώπου δεν ήταν ακόμη ανταγωνιστικές…

Δημήτρης Χουλιαράκης
Ποιητής
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 18-1-1998

Πρόκες στα σύννεφα. Αθήνα, Κέδρος, 1999, Σελ. 120
ISBN: 960-04-1619-2

Ένας καταξιωμένος ζωγράφος, ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, ανθολογεί και "σχολιάζει", με 20 χαρακτικά του, πενήντα ένα, ποιήματα ενός, επίσης καταξιωμένου, ομήλικού του ποιητή, του Γιάννη Κοντού. Βρισκόμαστε, με άλλα λόγια, μπροστά σε μια όχι και τόσο συνηθισμένη, καλοπροαίρετη, ανθολόγηση μερικών ποιημάτων από το σύνολο μιας υπερτριακονταετούς, γόνιμης - ποσοτικά και ποιοτικά - ποιητικής πορείας, όπως, αναμφίβολα, είναι η πορεία του Γιάννη Κοντού, ο οποίος έχει εκδώσει δέκα ποιητικές συλλογές… πολλά ποιήματα αν όχι τα περισσότερα του Γιάννη Κοντού αποτελούν μεμονωμένες εικαστικές παραστάσεις, οι οποίες, στο σύνολό τους, συνθέτουν έναν πολυδιάστατο πίνακα, ανταποκρινόμενο στον προσωπικό μύθο του δημιουργού του… δρόμοι υπόκωφα βουβοί, παρ' όλη την πολυκοσμία τους, απειλητικά σύρματα, καλώδια, τυφλές πολυκατοικίες, εκδικητικές και, συνάμα, διεκδικητικές τηλεφωνικές συσκευές, γυναικεία ρούχα και παπούτσια, μάρτυρες της ανώφελης προσφοράς των σωμάτων που έντυσαν στο βωμό περαστικών ερώτων, αεροπλάνα, φεγγάρια και φωτογραφίες, σιωπηλοί μάρτυρες της αμείλικτης φθοράς των πάντων…δεν μπορεί παρά να καταλήξει κάποιος στο συμπέρασμα ότι το περί ου ο λόγος βιβλίο αποτελεί μια άκρως πρωτότυπη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προσωπική ανθολογία.

Κώστας Γ. Παπαγεωργίου
Συγγραφέας, ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 28-1-2000

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ : ΑΠΟ ΤΟ "Αθλητής του τίποτα"
Αθήνα, Κέδρος, 1997. Σελ. 64 ISBN: 960-04-1412-2
ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ 1998
2 ποιήματα

Ο αθλητής του τίποτα

Τρέχει. Τρέχει με αντίθετο άνεμο.
Περνά βουνά, λίμνες, πόλεις. Δυσκολίες
και δυσκολίες. Φωτιές, πολέμους, γκρίνιες, οικογένειες.
Λίγες ομορφιές όταν σταματάει να πιει νερό.
Τις βλέπει για λίγο, τις πιάνει, ξεχνιέται.
Και πάλι το κυνηγητό, η κομμένη ανάσα,
οι αποσπασματικές εικόνες, τραίνα που περνάν
με χαρούμενους ανθρώπους. Και αυτός
σαν κυνηγημένος να προσπαθεί ταυτόχρονα
και άλλα αθλήματα. Να έρχεται τελευταίος
με την ψυχή στο στόμα, να μην τον βλέπει
κανείς, γιατί οι θεατές έχουν ήδη διαλυθεί.
Με βροχές, με χιόνια, με ήλιους, το σώμα
αντέχει, το μυαλό πετάει. Άλλοτε ξεχνάει
- άλλοτε θυμάται. Σε μια στάση για να δει
το φεγγάρι, συνέχεια σκέπτεται: το βιολέ
απόβραδο, τα χάδια και τις υποσχέσεις.
Και τρέχει, τρέχει, ενώ οι άλλοι συναθλητές του
έχουν τερματίσει και σάρωσαν βραβεία
και ιαχές. Αυτός μόνος τον κύκλο
του χρόνου τρέχει. Χρόνος σε ευθεία
ή τεθλασμένη ή σπείρα. Δεν κοιτάζει
πίσω το ποίημα, γιατί τον ακολουθούν μύγες, ακρίδες
και μολυσμένος αέρας του πολιτισμού.

Περνώντας βλέπει δέντρα και ουρανό,
βλέπει πουλιά, χαμογελά και λέει
να δραπετεύσει, να πετάξει.
Αλλά δεν γίνεται, είναι προγραμματισμένος
γι αυτόν το ρόλο. Το ρόλο του δρομέα
με το άγνωστο τέρμα.
Νύχτα και μέρα αναβοσβήνουν.
Τα μάτια του συνήθισαν σ' αυτό το
λυκόφως. Ήρωας του Σάμουελ Μπέκετ
δεν το φαντάστηκε ποτέ ότι θα γίνει.
Τώρα πλησιάζει σε ένα σκοτάδι
που αυτός το βλέπει άπλετο φως.
Φουσκωμένα τα μάγουλα από την προσπάθεια,
είναι σαν να φουσκώνει τα πανιά της
Αργοναυτικής Εκστρατείας. Πάει και πάει.
Το πέλμα θυμάται το πριν και το
μετά αμετάκλητα. Γίνεται τροχός,
βγάζει σπίθες και πείσμα του έρωτος.
Το τέρμα σφίγγεται βίδα
στο άπειρο ή στην κάθε μέρα.
Ένας διασκελισμός και χάνεται
στην αβεβαιότητα του τέλους.

Ψηφιδωτό στο δάπεδο βυζαντινής οικίας.

στον Γιάννη Μιχαηλίδη

Το φως στον κήπο καθαρίζει τις φωνές και τη σκόνη.
Στο βάθος νιώθουμε την παρουσία του. Φαίνονται μόνο
τα μαλλιά, η αύρα και οσμή λεμονιού μαζί με
άνθος, τσακίζοντας τις εποχές και τις συνήθειες.
Είναι δειλινό. Οι ελιές δένουν καρπό από τα
λόγια του. Δεν είναι καθόλου ειδυλλιακά.
Τα απέναντι βουνά ξεφουσκώνουν σαν αερόστατα,
τα ποτάμια γυρίζουν πίσω και η νύχτα έρχεται
πίσσα καίγοντας το πράσινο, ή νομίζουμε; Όπως
και να έχουν τα γεγονότα, ακούμε την ομιλία του.
Πίσω είμαστε, πολύ πίσω, κρυφοί μαθητές,
μυστικά βαπτισμένοι. Κρύβουμε το πρόσωπο
και φανταζόμαστε το αεράκι και τη μέντα
των ματιών του. Είναι αδύνατο να πλησιάσουμε.
Άρχισε να βρέχει. Το χώμα μουγκό δαγκώνει
τις λέξεις. Κάποιος άναψε ένα κερί.
Φύγαμε από το πορτάκι του κήπου.
Μας κατάπιε το σκοτάδι, μας μαχαίρωσε η φωνή.

Ιούνιος 1992- Ιούνιος 1997.