|
ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Photo:
© E.KE.BI, 2001. Ορδόλης
Βιογραφικό Σημείωμα
Γεννήθηκε
στον Ζαρό Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε κλασική φιλολογία
στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο King's College
του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (Ph.D.). Είναι
καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει
βιβλία και άρθρα για τον Όμηρο, τη λυρική ποίηση,
την τραγωδία, τον Αριστοτέλη, το Αρχαίο Ελληνικό
Μυθιστόρημα, την αρχαία ελληνική λογοτεχνική κριτική
και ασχολείται με τη μετάφραση κλασικών κειμένων.
Τα ενδιαφέροντα του στρέφονται επίσης στη μελέτη
της σύγχρονης Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και έχει
γράψει βιβλία και άρθρα για τον Σολωμό, τον Σεφέρη,
τον Σικελιανό, τον Ελύτη, τον Σινόπουλο, τον Εμπειρικό,
τον Ρίτσο, τον Εγγονόπουλο κ.α.
ΒΡΑΒΕΙΑ
1982:
Βραβείο Νίκος Καζαντζάκης
1983: Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το μυθιστόρημα
"Ιστορία"
1962: Β΄ Βραβείο Πανσπουδαστικής Ποίησης με κριτές
τον Ο. Ελύτη, τον Γ. Ρίτσο, και τον Ν. Βρεττάκο.
ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Λειμωνάριο,
μυθιστόρημα. 1η έκδοση, Αθήνα, Κάλβος, 1974. Σελ.
166. 2η έκδοση, Αθήνα, Κέδρος, 1994. Σελ. 194.
ΙSBN: 960-04-1022-4
Η
Αρραβωνιαστικιά, μυθιστορία. 1η έκδοση, Αθήνα,
Κέδρος, 1979.Σελ. 141. 2η έκδοση, Αθήνα, Κέδρος,
1996. Σελ. 141. ΙSBN: 960-04-1345-2.
Ιστορία,
μυθιστόρημα. 1η έκδοση, Αθήνα, Κέδρος, 1982. Σελ.
171. Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1983.
Ανωφελές Διήγημα, μυθιστόρημα, 1η έκδοση, Αθήνα,
Κέδρος 1993. Σελ. 283. ΙSBN: 960-04-0776-2.
Ερωτικόν,
πεζογραφήματα. 1η έκδοση, Αθήνα, Κέδρος, 1995.
Σελ. 181. ΙSBN: 960-04-1085-2.
Στην
Κοιλάδα των Αθηνών, μυθιστόρημα. 1η έκδοση, Αθήνα,
Κέδρος, 2000. Σελ. 293. ISBN: 960-04-1850-0.
ΠΟΙΗΣΗ
Ο
Ζαχαρένιος Εραστής, 11 και ένα ποιήματα. Αθήνα,
Στιγμή, 1984. Σελ. 30.
Απόλογος,
σχεδίασμα μετάφρασης, ποιήματα, Αθήνα, Στιγμή,
1997. Σελ. 37. ISBN: 960-269-168-0.
Αυτοτελείς Νεοελληνικές Μελέτες
Γιώργος
Σεφέρης, Μεταγραφές (Φιλολογική Επιμέλεια, Σχόλια
και Επίμετρο), 1η έκδοση, Αθήνα, Λέσχη, 1980.
Σελ. 340. 2η έκδοση, Αθήνα, Ίκαρος, 2000. Σελ.
340. ISBN: 960-7721-60-8.
Ανδρέας
Εμπειρικός, Ο ποιητής του Έρωτα και του Νόστου,
Αθήνα, Κέδρος 1983. Σελ. 212.
Ανδρέας
Εμπειρίκος, Η Σήμερον ως Αύριον και ως Χθες (Φιλολογική
επιμέλεια, Σχόλια και Επίμετρο) Αθήνα, Άγρα, 1984.
Σελ. 175.
Ο
Βασιλιάς της Ασίνης, Η ανασκαφή ενός ποιήματος.
Αθήνα, Στιγμή, 1986. Σελ. 117.
Ανδρέας
Εμπειρίκος, Ο Μέγας Ανατολικός, τόμοι 8 (Φιλολογική
επιμέλεια, Σχόλια και Επίμετρα) Αθήνα, Άγρα, 1990-1992.
Σελ. 2150. ΙSBN: 960-325-022-8.
Ανδρέας
Εμπειρίκος, Εσ-Εσ-Εσ-Ερ Ρωσία (Φιλολογική επιμέλεια,
Σχόλια και Επίμετρο) Αθήνα, Άγρα, 1995. Σελ. 17.
ΙSBN: 960-325-158-5.
Ανδρέας
Εμπειρίκος, Ζεμφύρα ή Το μυστικόν της Πασιφάης
(Φιλολογική επιμέλεια, Σχόλια και Επίμετρο) Αθήνα,
Άγρα, 1984. Σελ. 38. ΙSBN: 960-325-271-9.
Μεταφράσεις
Στα
Αγγλικά:
The
Spiritual Meadow [tr.by]: Mary Argyraki. Dedalus
Ltd, 2000. 178 pp. ISBN: 1-873982-44-5.
The
History of a Vendetta [tr.by]: Helen Cavanagh.
Dedalus Ltd, 1991. 125 pp. ISBN: 0-7818-0002-1
A
Report of a Murder [tr.by]: Helen Cavanagh. Dedalus
Ltd, 1995. 215 pp. ISBN: 1-873982-12-7
Eroticon,
[tr.by]: David Connolly. Dedalus Ltd, 1999. 190
pp. ISBN: 1-873982-88-7
Στα
Γερμανικά:
Der
Schlaf der Rinder [tr.by]: Norbert Hauser. Bruckner
& Thunker, 1996. 186 pp. ISBN: 3-905208-24-5
2η έκδοση, Piper, 1998. ISBN: 3-492-22512-2
Bericht
von einem vorbestimmten Mord. [tr.by]: Norbert
Hauser. Roman DuMont, 1998. 274 pp. ISBN: 3-7701-4463-5
Στα
Εβραϊκά:
Ιστορία
[Tr.by]: Amir Zucerman, 1998. 128 pp.
O Συγγραφέας
ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Γραμμένα σε σύγχρονο ύφος που θυμίζει τα τελευταία
έργα του Κούντερα, του Μαρκέζ και το Grimus and
Shame του Σάλμαν Ράσντι, οι έξι νουβέλες του Γιώργη
Γιατρομανωλάκη προσεγγίζουν μια πλούσια ποικιλία
παραδόσεων της Ελληνικής γλώσσας: Οι μεγάλες ιστορίες
ειπωμένες σε πρώτο πρόσωπο από τον Ηρόδοτο, τον
"πατέρα της ιστορίας" του 5ου αιώνα
π.Χ. το ερωτικό ρομάντζο πλεγμένο με το στοιχείο
του τρόμου, κατά την αφήγηση του Αχιλλέα Τάτιου
του 2ου αιώνα μ.Χ.· οι σπιρτόζικες ιστορίες -
ανέκδοτα που αντάλλαζαν οι Βυζαντινοί καλόγεροι
του 6ου αιώνα. τα παλιά εγχειρίδια λαϊκής θυμοσοφίας
των οποίων η αθωότητα είναι συνδεδεμένη με μια
εκλεπτυσμένη και επίσημη γλώσσα. όλα αυτά είναι
μερικά από τα συστατικά του μεθυστικού ποτού που
μας προσφέρει η λογοτεχνική γραφή του συγγραφέα.
Καθένα από τα έξι βιβλία του συγγραφέα, είναι
έντονα διαφορετικό. Με διάφορες διαβαθμίσεις,
ο κοινός παράγοντας ο οποίος διαπνέει όλα του
τα έργα είναι ένα εξαιρετικά εκλεπτυσμένο και
μεταμοντέρνο pastiche. Αυτός ο παράγοντας είναι
ιδιαίτερα εμφανής στο Λειμωνάριο (το οποίο βασίζεται
σε ιστορίες μοναχών), στην Ιστορία (Ηρόδοτος)
και στο Ερωτικόν. Η αναγνώριση αυτού του pastiche
αποτελεί ένα μόνο μέρος της τέρψης που προκαλεί
η ανάγνωση αυτών των βιβλίων: ακόμα και στις πιο
περιπαικτικές και έντονα υπαινικτικές στιγμές
του, ο Γιατρομανωλάκης εμφανίζει μια λογοτεχνική
φωνή η οποία είναι δυνατή, ιδιόμορφη, και άμεσα
αναγνωρίσιμη - όπως αποδεικνύουν οι μεταφράσεις
των έργων του, στις οποίες η ίδια φωνή ηχεί δυνατά
και καθαρά μέσα από τη δουλειά τριών διαφορετικών
μεταφραστών.
Όπως αναμένεται από ένα συγγραφέα ο οποίος απολαμβάνει
τη χρήση τέτοιων ανορθόδοξων πηγών, η μυθιστορηματική
γραφή του έχει μικρή σχέση με τον κλασσικό ρεαλισμό
του 19ου αιώνα ή τους απογόνους της που βασίζονται
στην πλοκή και που συγκροτούν τις λίστες των μπέστ-σέλερ
στις μέρες μας.
Ο Γιατρομανωλάκης εισχωρεί σε μια παράδοση στην
οποία η ρεαλιστική αναπαράσταση, η αγωνία στην
πλοκή, και η δημιουργία "ολοκληρωμένων χαρακτήρων"
έχουν μικρή σημασία. Κανένα από τα έργα του δε
διηγείται μια απλή ιστορία. σε εκείνα που περιέχουν
δραματικά γεγονότα, η εξέλιξη της πλοκής δίνεται
από την αρχή του μυθιστορήματος. Όπως και στην
Ελληνική τραγωδία, ο "έλεος και ο φόβος"
ενέχονται στον τρόπο αφήγησης-όχι στην ιστορία.
Το Ερωτικόν δεν έχει ούτε ιστορία ούτε χαρακτήρες
αν και διακρίνεται και αυτό όπως και το Ανωφελές
Διήγημα από μια δυνατή, χαρακτηριστική φωνή, ενώ
διακατέχεται από μια αίσθηση κατωτερότητας και,
με δριμύ παραλογισμό, μάχεται με την αφηγηματική
τέχνη του συγγραφέα με την ελπίδα μιας ανέφικτης
ανταμοιβής.
Με τον εσκεμμένα παράδοξο τρόπο του, ο Γιατρομανωλάκης
δε φοβάται να χειριστεί βαρυσήμαντα θέματα. Και
η Ιστορία και το Ανωφελές Διήγημα έχουν το θάνατο
και την εκδίκηση στο κέντρο της αφήγησης τους.
ο συγγραφέας στρέφει μια προσεκτική και ατρόμητη
ματιά τόσο στις φυσικές όσο και στις ψυχικές συνέπειες
της απόφασης του να αφαιρεθεί μια ζωή. Το Ερωτικόν
δεν είναι βέβαια ένα εγχειρίδιο του σεξ, όπως
επιφανειακά παριστάνει, αλλά μια εξερεύνηση του
ερωτισμού μέσα από τη γλώσσα.
Τα περισσότερα βιβλία του εμπνέονται από μια έντονη
αίσθηση του τόπου. Αυτό ισχύει κυρίως στα δύο
μυθιστορήματα τα οποία εκτυλίσσονται στην Κρήτη.
Αλλά για το Γιατρομανωλάκη, όπως και για άλλους
Έλληνες συγγραφείς του 20ου αιώνα, το Ελληνικό
τοπίο δεν είναι απλά ένα φόντο. Με έναν ανιμιστικό
τρόπο, τα ανθρώπινα όντα στον κόσμο του Γιατρομανωλάκη
είναι άρρηκτα δεμένα με το τοπίο στο οποίο ζουν
και το οποίο, όπως υποδηλώνεται, μπορεί πραγματικά
να καθορίσει την πορεία της ζωής του.
Τα βιβλία του είναι εξαιρετικά μεστά και ανταμείβουν
τον αναγνώστη ακριβώς επειδή οι χαρές τους αποδίδονται
με τέτοιους τρόπους.
Roderick Beaton
Τι έγραψε ο Τύπος για τα βιβλία του
ΓΙΩΡΓΗ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗ
(αποσπάσματα
από συνεντεύξεις και κριτικές)
Ιστορία,
μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος, 1982. Σελ. 171.
ΚΡΑΤΙΚΟ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ 1983
…Auch Istoria, was im Griechischen gleichermaβen
Historiographie. Erzahlung und Begebenheit. Vorfall
bedeuten kann, lebt von der Vielschichtigkeit
des Textres, in dem die Darstellung individueller
Mythologien die Beschreibung konkreter Vorgange
wie selbstversrandlich erganzt bzw uberlagert.
Geschildert wird - unter standiger Berufiung aut
eine anonyme Tradition - ein mord auf Kreta im
Jahr 1928, dessen Vorgeschichte und der Vollzung
der Blutrache an dem Sohn des Taters. Das Augenmerk
liegt dabei weniger auf den nuchternen Fakten
der Handlung, die schon zu Beginn des Romans mitgeteilt
werden, als auf deren Interpretation aus der Perspektive
verschiedener an der Handlung bereiligter Personen
sowie besonders des Erzahlers. Er stellt auch
immer wieder die Beziehung der geschiderren Ereignisse
zu realen Vorgangen im politischen Leben Griechenlands
in den ersten Jahrzehnten des 20. Jh.s. her….
…Der Roman, dem ein Zirat HERODOTS vorangestellt
ist, jenes Geschichtsschreibers, in dessen Werk
sagenhafte Uberlieferung und uberprufbare historische
Wahrheit noch nicht klar voneinander getrennt
sind, wurde von Kritik und Publikum ubereinstimmend
positiv aufgenommen. Auch wegen seiner hohes Formbewuβtsein
bezeugenden Sprache kann der Roman als eines der
uberzeugendsten Werke der zeitgenossischen griechischen
Prosa gelten.
Torsten Israel
Philologe
KINDLERS LITERATUR LEXIKON
Munchen 1998
Iστορία
Jatromanolakis, Sprache ist auf faszinierende
Weise umstandlich und unterkuhlt zugleich. Sie
befreit den Tod vom Schauder kein Ekel will sich
einstellen, wenn man liest, wie bizarr Servos
in seinem Sarg verwest. Mit immer neuen Anlaufen
und kurzen Schnitten, in Ruckblenden und vorausgreifenden
Sequenzen wird im Roman die Zeit verfremdet. Dinge
verdichten sich und dehnen sich uber ihre Korpergrenzen
aus. Auch das geschriebene Recht scheint durch
die geheimen Gesetze der Natur entkraftet: Der
Tater werde "mit eigenen Augen sehen, wie
die Kugel aus dem Gewehr rast und sich auf den
loyalen fleiβigen Burger zubewegt. Zu Beginn wird
die Kugel geradeaus fliegen (…), beruhrt sie dann
aber den Mann, so wird sie sich, gelenkt vom Begriff
des Gerechten, nach oben richten und das Opfer
hochheben, bis in den Himmel hinauf, so wird der
Gedanke gar nicht.
aufkommen, diese Mordtat sei ungerecht. "Die
Zeit der Blutrache wunscht sich Jatromanolakis
nicht zuruck, aber doch den Zauber einer beseelten
Natur. "Diese Dufte, diese Gerausche und
Ausblicke einer unzerstorten Welt (…), diese ganze
Magie…"
Wandrey Uwe
Κριτικός Λογοτεχνίας, Συγγραφέας
Εφημ. DIE ZEIT, Nr. 47. I5/11/1996
Ιστορία
…Yatromanolakis's apparently simple style, in
which, the narrator relates supernatural occurrences
as credulously as he refers to actual historical
occurrences, conceals a sophisticated challenge
to the notion that a true and objective knowledge
of events can be attained and that narrative is
capable of conveying it….
Peter Mackridge
Νεοελληνιστής
Περιοδ. THE TIMES LITERARY SUPPLEMENT, 6-3-1992
Ανωφελές διήγημα, μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος 1993.
Σελ. 283. ISBN: 960-04-0776-2
Ηρακλής
Παπαλέξης: Με το Ανωφελές Διήγημα υπερασπίζεστε
την Πανεπιστημιακή Κοινότητα και τη δική της αίγλη
και εξουσία, ή χρησιμοποιείτε το τραγικό αυτό
έγκλημα ως πρόσχημα να ασκήσετε κριτική;
Γ.
Γιατρομανωλάκης: Όπως ήδη έχω αναφέρει ο μύθος,
η πλοκή του Μυθιστορήματος δεν αποτελεί παρά το
όχημα που επιτάσσεται κάθε φορά για να μεταφέρει
το ένα ή το άλλο φόρτωμα. Στον βαθμό που το Μυθιστόρημα
είναι και αυτοβιογραφικό, και ο συγγραφέας είναι
και μέλος της πανεπιστημιακής Κοινότητας, δεν
βρίσκονται έξω από τις προθέσεις του ούτε η υπεράσπιση
αυτής της Κοινότητας αλλά ούτε η άσκηση κριτικής.
Όμως, ένα αληθινό Μυθιστόρημα πρέπει να υπερβαίνει
τις ιδιότητες του συνηγόρου υπερασπίσεως ή του
συνηγόρου κατηγορίας. Η Λογοτεχνία δεν έχει μόνο
τη δική της λογική, το δικό της λόγο, έχει, κυρίως,
τη δική της ηθική. Και αυτή είναι που πρωτίστως
υπερασπίζεται ο συγγραφέας και σε αυτή μόνον θύει.
Όχι επειδή ο λογοτέχνης βρίσκεται έξω από την
πραγματικότητα της ζωής. Κάθε άλλο. Αλλά επειδή
ακριβώς μέσα στη διαδοχή των αιώνων η Λογοτεχνία
και η Τέχνη γενικά έδειξε πως είναι για το ανθρώπινο
γένος η μοναδική εγγύηση τιμής.
Περιοδ. ΔΙΑΒΑΖΩ, τεύχος 313, 9-6-1993.
…Was
aber bleibt einem Griechen, der klug genung ist,
sich nicht als direkten Alleinerben der Antike
zu sehen, die internationale Bedeutung des Staates
Griechenland bescheiden einzuschatzen und doch
der Auffassung zu sein, daβ sein Land etwas Einzigartiges
darstellt, und zwar etwas ganz besonders Einzigartiges?
Was bleibt ihm?
Eigentlich nichts. Nichts jedenfalls, was ihn
nicht der Gefahr aussetzt, sich lacherlich zu
machen. Und daw ist ja nun wirklich kein speziell
griechishes Problem. Daβ aber Jorgi Jatromanolakis
dieses Risiko sehr bewuβt eingeht, ist ihm hoch
anzurechnen. Autoren aber wie Jatromanolakis,
wie gut oder nicht gut sie auch immer sind, machen
die Fremdheit dieses Landes deutlicher und damit
die Chancen eines seriosen Umgangs mit ihm aussichtsreicher…
Jochen Jung
Εφημ. DIE ZEIT, 5.11.1998
Ανωφελές Διήγημα
…Πολύ σπάνια κείμενο μοιάζει -όπως το "Ανωφελές
Διήγημα" - να έχει ως αποκλειστικό του θέμα
το πολύ ιδιάζον γλωσσικό μας παρελθόν και δείχνει
ταυτόχρονα να συνθέτει μια πρόταση για το πώς
να το προσεγγίσουμε και να το κάνουμε να μιλήσει
για μας· ελάχιστα είναι τα πεζά που σε προκαλούν,
σε τόσο μεγάλο βαθμό, να στραφείς προς τα πίσω
και να ανιχνεύσεις τις πηγές που τα τροφοδοτούν,
να ψάξεις εντατικά για να εντοπίσεις την προέλευσή
τους…
… Ο Γ. Γιατρομανωλάκης είναι ένας από τους πιο
ενδιαφέροντες πεζογράφους της μεταδικτατορικής
λογοτεχνίας.
Ελισάβετ Κοτζιά
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 6-6-1993
Ερωτικόν. πεζογραφήματα, Αθήνα, Κέδρος, 1995.
Σελ. 181 ISBN: 960-04-1085-2
Metaphor
and the poetics of the author' s pursuit give
the work its cachet and flavor. They provide the
text with its pleasures and resonance, and at
times its comedy, delicately elevating the subject
beyond vulgarity to levels of beauty. Rare erudition
and learning mark Yatromanolakis' s writing; the
book may well be a candidate for "classic"
status in modern Greek literature.
Kevin McGrath
Περιοδ. HARVARD REVIEW, No 17. Fall 1999
…O Γ.Γ. συνθέτει μια πρόζα ερωτικότατη λιγυρή
και παιχνιδιάρα, περί της φύσεως των σωμάτων και
των αιδοίων, περί των αφροδισιακών στάσεων και
λόγων, με οδηγίες και φίλτρα και φάρμακα για αρές
και μαγγανείες, με στοχασμούς για τη θλίψη του
έρωτος. Με γλώσσα πολύχυμη και πολύτροπη…
Ο συγγραφέας συνθέτει έναν αισθησιακό Καζαμία,
χωρίς ταμπού, ανδροκρατικό μεν (ως εκ της υφολογικής
συνθήκης), που όμως διαβάζεται με αδιάπτωτο ενδιαφέρον
και για τη διαπραγμάτευση του θέματος και για
το απολαυστικό φροντιστήριο ελληνικής γλώσσας
που προσφέρει με διονυσιακή απλοχεριά.
Νίκος Ξυδάκης
Δημοσιογράφος
Περιοδ. ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ, 25-8-1995.
Πως είναι δυνατόν ένας συγγραφέας να είναι τόσο
συνεπής και ενιαίος σε όλο το έως αυτή τη στιγμή
έργο του και παράλληλα να μπορεί να αιφνιδιάζει
με κάθε νέο βιβλίο του;…
Το βιβλίο είναι "παιδαγωγικό" αλλά και
ανάλαφρο. Απώτερο σκοπό του αποτελεί η απαλλαγή
του έρωτα από το αγοραίο, η αναγωγή του σε ιερή
απόλαυση και η καθιέρωσή του ως λογοτεχνικής και
μουσικής δημιουργικής πράξης. Τον σκοπό αυτόν
υπηρετεί ένας ιδιότυπος νατουραλισμός που γίνεται
τόσο αισθαντικός και τρυφερός ώστε να διαποτίζεται
από ιερότητα και σαγήνη και να μεταμορφώνεται
σε μια πρόζα αυθεντικά ποιητική, απαλλαγμένη από
κάθε ποιητική επίφαση…
Βαγγέλης Αθανασόπουλος
Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Παν/μίου Αθηνών.
Περιοδ. ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ
Στην Κοιλάδα των Αθηνών, μυθιστόρημα, Αθήνα, Κέδρος,
2000 Σελ. 293. ΙSBN: 960-04-1850-0
Στο μυθιστόρημα του Γιωργή Γιατρομανωλάκη "Στην
Κοιλάδα των Αθηνών" πρωταγωνιστεί ένας βραδύγλωσσος
φωτογράφος από τη Λάρισα. Ένα φυγάνθρωπο οντάριο
που έχει αναγάγει ως σκοπό της καχεκτικής ζωής
του τη συγκέντρωση φωτογραφιών από παρελάσεις
της 25ης Μαρτίου μπροστά στον Άγνωστο Στρατιώτη.
επετείους που καλύπτουν μισό αιώνα εθνικού βίου.
Έμμεση αθηναιογραφία; Ανάλαφρη περιήγηση στη νεότερη
Ιστορία μας; Παρωδία των μεγάλων συμβόλων και
ερεισμάτων της ζωής; Μελαγχολική ενατένιση της
λυτρωτικής δύναμης της τέχνης; Όπως και να το
εκλάβεις, ο πανεπιστημιακός και συγγραφέας, στοχάζεται
πάνω στη φυσιογνωμία της νεότερης Ελλάδας αλλά
και στη διαδικασία της γραφής.
Μισέλ Φάις
Συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 29-12-2000
Στην κοιλάδα των Αθηνών
Τεχνικά, το μυθιστόρημα του Γιατρομανωλάκη αποτελεί,
νομίζω, υπόδειγμα γραφής. Εδώ έχουμε ένα κείμενο
που καταφέρνει να συνδυάσει με τον καλύτερο τρόπο
τον μοντερνισμό με τη λογική οργάνωση του θεωρήματος
που απαιτεί η φόρμα. Κάθε μυθιστόρημα είναι ένα
θεώρημα που ο συγγραφέας καταπιάνεται να το αποδείξει.
Ο Γιατρομανωλάκης αποδείχνει περίτρανα το δικό
του. Και αποδείχνει μαζί πως μπορεί κανείς να
είναι μοντέρνος και νεωτερικός τόσο περισσότερο
όσο πατά τα πόδια του πιο εδραία πάνω στην παράδοση
της τέχνης του. Αποδείχνει ακόμα πόσο μπορεί κανείς
να είναι ποιητικός χωρίς να είναι αισθηματίας,
πόσο ερωτικός χωρίς να είναι χυδαίος, πόσο πολιτικός
χωρίς να είναι εύκολος. Μα πάνω απ' όλα, πόσο,
για να στηθεί ένα μυθιστόρημα μαγευτικό όπως τούτο,
χρειάζεται ο συγγραφέας, πρώτος απ' όλους, να
έχει μαγευτεί από το θέμα του. Η υψηλή διασκέδαση
παραμένει ο μέγιστος στόχος της σημαντικής τέχνης.
Αλέξης Πανσέληνος
Συγγραφέας
Περιοδ. ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, τεύχος 1733, 4-2001
Κοιλάδα Αθηνών
Με κάθε καινούργιο μυθιστόρημα, το συγγραφικό
σύμπαν του Γ. Γιατρομανωλάκη συμπληρώνεται και
ταυτόχρονα επαναπροσδιορίζεται, δείχνοντας τους
αρμούς του στις μορφικές αναζητήσεις και αποκαλύπτοντας
τις πτυχές του με τις μεταφυσικές ανησυχίες. Ακριβώς
όπως συμβαίνει με καθεμία φωτογραφία που προστίθεται
στο λεύκωμα του Φίλιππου Μ., ενός ακόμη μοναχικού
ήρωα στο πάνθεον των στερημένων και αμαρτωλών,
που στήνει ο συγγραφέας το τελευταίο τέταρτο του
αιώνα…
"Στην κοιλάδα των Αθηνών", όπως και
στην "Ιστορία", ο συγγραφέας προσπαθεί
να συλλάβει την ιδιαίτερη κατάσταση στην οποία
περιέρχεται ο άνθρωπος όταν πεθαίνει. Μετά τη
διάγνωση του θανάτου, πανάρχαιες δοξασίες επιμένουν
πως η ψυχή γυρνοβολάει το σαρκίο, αρνούμενη να
αποδεχτεί την άυλη εφεξής υπόστασή της και ποιητές
όπως ο Γ. Γιατρομανωλάκης τις πιστεύουν…
Αναμφιβόλως, ένα μυθιστόρημα λυπητερό, για τη
ματαιότητα της ζωής και όσους αφοσιώνονται σε
ένα έργο, παραμελώντας τις μικρές καθημερινές
απολαύσεις.
Μάρη Θεοδοσοπούλου
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 28-1-2001
|