|
ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
Photo:
© E.KE.BI, 2001. Τσουμπλέκας
Βιογραφικό Σημείωμα
Ο
Πέτρος Τατσόπουλος γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του
1959 στο Ρέθυμνο της Κρήτης. Μεγάλωσε στην Αθήνα.
Σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες, δίχως
να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Εργάστηκε ως ασκούμενος
κοινωνικός λειτουργός, σεναριογράφος, δημοσιογράφος,
σύμβουλος εκδόσεων και παρουσιαστής εκπομπής βιβλίου
στη δημόσια τηλεόραση. Είναι μέλος του διοικητικού
συμβουλίου της Εταιρείας Συγγραφέων.
Εργογραφία
Οι
Ανήλικοι, μυθιστόρημα. Αθήνα, Υάκινθος, 1980.
Αθήνα, Καστανιώτης, 2001. ISBN: 960-03-2985-0
Το
παυσίπονο, μυθιστόρημα. Αθήνα, Εστία, 1982. Σελ.
251. Αθήνα, Εστία, 1999. Σελ. 251 ISBN: 960-05-0022-3
Κινούμενα
σχέδια, διηγήματα. Αθήνα, Κέδρος, 1984. Αθήνα,
Καστανιώτης, 2001. ΙSBN: 960-03-2988-5
Η
καρδιά του κτήνους, μυθιστόρημα. Αθήνα, Εστία,
1987. Αθήνα, Καστανιώτης, 2001. Σελ. 263. ISBN:
960-03-2986-9
Η
πρώτη εμφάνιση, μυθιστόρημα, Αθήνα, Εστία, 1994.
Σελ. 465. ISBN: 960-05-0523-5
Ανάλαφρες
ιστορίες, διηγήματα. Αθήνα, Εστία, 1995. Αθήνα,
Καστανιώτης, 2001. ISBN: 960-03-2987-7
Το
παιχνίδι των τεσσάρων, μυθιστόρμα (Μαζί με τον
Κώστα Μουρσελά, τον Γιώργο Σκούρτη και τον Αντώνη
Σουρούνη) Αθήνα, Καστανιώτης, 1998. Σελ. 298.
ISBN: 960-03-2097-7
Κομεντί,
διηγήματα. Αθήνα, Καστανιώτης, 1999. Σελ. 136.
ISBN: 960-03-2505-7
Πιπέρι
στη γλώσσα, δοκίμια. Αθήνα, Καστανιώτης, 2000.
Σελ. 193. ISBN: 960-03-2709-4
Μεταφράσεις
In
German:
Das
Herz der Bestie [tr.by]: Gaby Wurster, Stuttgart:
Dialogos Verlag, 1990. 221 pp. ISBN: 3-927220-13-2
Ανθολογίες:
In
German:
Selected
short stories in Griechische Erzahlungen [tr.by]:
Gaby Wurster, Munchen: DTV Verlag, 1993. Σελ.
280. ISBN: 3-423-11692-7
Die
Erben des Odysseus. Greichische Erzahlungen der
Gegenwart, hrsg.v. Niki Eideneier und Sophia Geiroallidis,
DTV, Munchen 2001. ISBN: 80-161-73-07-0
In
Gzech:
Selecte
Stories in Cerne Olivy [tr.by]: Alexandra Buchler,
Praha: BV Publications, 2000.
Ο συγγραφέας
ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Πέτρος Τατσόπουλος αποτελεί αναμφισβήτητα τον
δυναμικότερο εκπρόσωπο της γενιάς του, μιας πεζογραφικής
γενιάς που δημιουργεί την έκρηξη της πεζογραφίας
των εικοσάχρονων στις αρχές της δεκαετία του '80.
Απέναντι στη λογοτεχνική γενιά της Μεταπολίτευσης
του '70 με μια έντονα πολιτικοποιημένη γραφή,
απόρροια της φύμωσής της από τη δικτατορία, η
γενιά του Τατσόπουλου διεκδικεί μια στροφή στο
ατομικό που θα χαιρετισθεί ανεπιφύλακτα. Στο μεταξύ,
το κοινό έχει ήδη αγκαλιάσει τις νέες φωνές με
πρωτοστατούντα, ουσιαστικά, τον Πέτρο Τατσόπουλο:
το βιβλίο του Οι Ανήλικοι, έχοντας ως ήρωες καθημερινούς
εφήβους που διεκδικούν τη δική τους θέση στον
πραγματικό και μυθιστορηματικό κόσμο, με πρώτη
ιδιοτυπία την αναπαραγωγή της κοινωνιολέκτου των
νέων, σπάζοντας τον καθωσπρεπισμό της κατεστημένης
γραφής, δημιουργεί μια άμεση σχέση με το αναγνωστικό
κοινό.
Ακολουθούν το Παυσίπονο (1982) και τα Κινούμενα
σχέδια (1984) όπου η παράδοξη αποστασιοποίηση
και συναισθηματική αποφόρτιση των ηρώων του πρώτου
του βιβλίου ενισχύονται κάνοντας σαφή τα υπαρξιακά
αδιέξοδα και τις βαθύτερες πολιτικο-κοινωνικές
ανησυχίες των σύγχρονων νέων, στερημένων πλέον
από τα πρότυπα και τις μυθολογίες που έθρεψαν
τις προηγούμενες γενιές. Η ειρωνεία και ο σαρκασμός
εμφιλοχωρούν ήδη στην αναπαράσταση ενός κόσμου
που στερείται οραμάτων και ιδεολογιών.
Η ιδιαίτερη ευαισθητοποίησή του Π. Τατσόπουλου
με τα κοινά θα τον οδηγήσει σταδιακά να ασκήσει
και το δημοσιογραφικό λειτούργημα, επεμβαίνοντας
με εύστοχα και καυστικά άρθρα και επιφυλλίδες
στη τρέχουσα κοινωνική επικαιρότητα. Μέρος τους
θα δημοσιευτεί σε ένα πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο
Πιπέρι στη γλώσσα(2000). Στο μεταξύ, το 1987 κυκλοφορεί
Η καρδιά του κτήνους, που τον καθιερώνει πλέον
οριστικά στην ελληνική λογοτεχνία σε ηλικία μόλις
28 ετών.
Ήδη, όμως, με την νεανική ορμή που διακρίνει τον
πεζογραφικό του λόγο, εισβάλει και στον χώρο του
σεναρίου. Οι Απέναντι (1981) γίνεται ταινία -
έμβλημα της εποχής, ειδικά για το νεανικό κοινό,
ενώ ακολουθεί η επίσης συζητημένη ταινία Υπόγεια
διαδρομή (1983). Η "εικόνα" ωστόσο ενυπάρχει
ήδη στη λογοτεχνία του ενώ το ογκώδες μυθιστόρημα
που ακολουθεί, Η πρώτη εμφάνιση (1994) κινείται
στο χώρο του κινηματογράφου και ειδικότερα στα
παρασκήνια του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όπου ερωτικές
και άλλες ίντριγκες πλαισιώνουν τις εσωτερικές
διαδρομές των ηρώων. Εδώ, ο Τατσόπουλος, δοκιμάζει
ταυτόχρονα τα όρια της εναλλαγής άμεσου και μετατιθέμενου
λόγου στην αφήγηση. Όντας ένας από τους περισσότερο
διαβασμένους πεζογράφους της γενιάς του (πράγμα
που πιστοποιούν οι επαναλαμβανόμενες ανατυπώσεις
και επανεκδόσεις των έργων του) εισέρχεται πάλι
στο χώρο του διηγήματος με δύο συλλογές: Ανάλαφρες
ιστορίες (1995) και Κομεντί (1999). Απολαυστικά
διηγήματα με λόγο που ρέει απρόσκοπτα, με δομή
που λειτουργεί ανατρεπτικά και, κυρίως, με μια
ανελέητη διάθεση παρωδίας και σκωπτικότητας των
πάντων, εισβάλλουν στο απειροελάχιστο καθιστώντας
το παράγοντα αποδόμησης των πλέον κατεστημένων
θεσμών. Σαρκάζοντας επαναληπτικά, στην πρώτη κυρίως
συλλογή, το ίδιο το συγγραφικό σινάφι, τους μύθους
γύρω από τη γραφή και τους συγγραφείς, δημιουργεί
ήδη με κάποια από τα διηγήματα της συλλογής αυτής
τις προϋποθέσεις για την παρωδία του σύγχρονου
σώματος, αντιπαραθέτοντας στην σημερινή απαίτηση
του υγιούς, δυναμωμένου σώματος το σακατεμένο,
το γηρασμένο, το αντιερωτικό σώμα, μέσα από μαύρο
χιούμορ και μια δομή θρίλερ. Έτσι, ο Πέτρος Τατσόπουλος,
διαλεγόμενος με τη σύγχρονη κοινωνιο-ανθρωπολογική
προβληματική της διαφορετικότητας, εξακολουθεί
να αντικατοπτρίζει με το έργο του, 20 χρόνια μετά
την πρώτη του εμφάνιση, τον αποτρόπαιο καθρέφτη
που μέσα του η σύγχρονη κοινωνία μας αρνείται
να αναγνωρίσει τον εαυτό της.
Δημήτρης Τσατσούλης
Θεατρολόγος, κριτικός λογοτεχνίας
Τι έγραψε ο Τύπος για τα βιβλία του
ΠΕΤΡΟΥ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΥ
(αποσπάσματα
από κριτικές)
Οι
Ανήλικοι, Αθήνα, Καστανιώτης, 2001, ISBN: 960-03-2985-0
Πραγματική
έκπληξη ήταν το έργο του Πέτρου Τατσόπουλου "Οι
ανήλικοι". Πρώτο μυθιστόρημα του πολύ νεαρού
συγγραφέα (γεννήθηκε μόλις το 1959), δεν έχει
κανένα χαρακτηριστικό πρωτολείου. Πέντε ανήλικοι,
παιδιά του σχολείου ή της βιοπάλης, αφηγούνται…
Μεσ' από ερωτικά μπλεξίματα, δεσμούς, πολιτικές
δραστηριότητες, ιδεολογίες, σχολική καταπίεση,
περνάει η ζωή και η ψυχολογία των σημερινών παιδιών,
τα προβλήματα που τους δημιουργούν οι μεγάλοι,
τα διάφορα κατεστημένα και οι θεσμοί, τα προβλήματα
που δημιουργούν οι ίδιοι στον εαυτό τους.
Γλώσσα φυσική, άνετη, ρέουσα, χιούμορ πηγαίο,
σπιρτάδα που αποφεύγει με επιμέλεια το "εξυπνακίστικο",
ευαισθησία που αποφεύγει το φτηνό μελό, περιγραφική
ικανότητα αλλά και διεισδυτικότητα σπάνια είναι
μερικά από τα προτερήματα αυτού του έργου με το
οποίο ο Πέτρος Τατσόπουλος υπόσχεται πολλά.
Περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ Νο 35,
Οκτώβριος 1980
"Στους Ανήλικους βρίσκουμε έναν συγγραφέα
που έχει ήδη αφήσει πίσω του δουλικές μιμήσεις…
Ένα μυθιστόρημα συναρπαστικό στις περισσότερες
σελίδες του".
Αλέξης Ζήρας
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18-12-1980
Το
παυσίπονο, Αθήνα, Εστία, 1982, 1999 Σελ. 251.
ISBN: 960-05-0022-3
"…Ο
Τατσόπουλος ανήκει στην ολιγάριθμη κατηγορία των
προικισμένων πεζογράφων που κατέρχονται στο στίβο
σχεδόν έτοιμοι. Ήδη με τους Ανήλικους, που έγραψε
σε ηλικία δεκαεννέα ετών, κέρδισε την προσοχή
του αναγνωστικού κοινού και του σιναφιού. Στο
Παυσίπονο επιχειρεί την πανοραμική εικονογράφηση
μιας νωπής ακόμα εποχής και κατορθώνει ένα μυθιστόρημα
που διαβάζεται με έντονο ενδιαφέρον και την απόδοση
σκηνών, πορτραίτων, καταστάσεων που αποτελούν
υπολογίσιμες μερίδες στο πεζογραφικό μας ενεργητικό.
Η προβληματική της γενιάς, τα κοινωνικά, πολιτικά
και ψυχολογικά της αδιέξοδα, η ραγδαία κατάρρευση
των μυθολογιών με τις οποίες προσπάθησε να υποκαταστήσει
νεκρούς ή αφυδατωμένους μύθους, οι οδύνες, προπάντων,
μιας γενιάς που με αφελή προκατάληψη, αν όχι τύφλωση,
χαρακτηρίστηκε προνομιούχα γιατί ενώ τα είχε όλα,
ενώ δεν της έλειψε τίποτα, φέρθηκε με εξοργιστική
αναίδεια και ακατανόητη απερισκεψία, δίνονται
εντέλει με αξιοπρόσεκτη ευλυγισία και σπάνιο αφηγηματικό
μπρίο".
Σπύρος Τσακνιάς
Κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδικό Η ΛΕΞΗ, Νο 12, Φεβρουάριος 1982
Το παυσίπονο
"Ο
νέος πεζογράφος δείχνει ότι έχει το πάθος της
έκφρασης και την ικανότητα, εγκαταλείποντας το
καθιερωμένο από τους παλαιότερους εκφραστικό όργανο,
να μεταφέρει στη θέση του το ιδίωμα της γενιάς
του, να προτείνει δηλαδή ως γλώσσα της πεζογραφίας
τη γλώσσα της επικοινωνίας που χρησιμοποιούν μεταξύ
τους οι σύγχρονοι νέοι… Ο Τατσόπουλος επικοινωνεί
με τους αναγνώστες του με μια γλώσσα γυμνή από
κάθε εξωραϊσμό, αφόρτιστη συναισθηματικά, πάντοτε
χαμηλότονη και ρεαλιστική και κάποτε καταλυτικά
ειρωνική· ο λόγος του γίνεται ο κύριος αγωγός
για τη μετάδοση διαβρωτικών εμπειριών.
Γ.Δ. Παγανός
Κριτικός λογοτεχνίας
Περιοδικό ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ Αρ. 27, 1984
Η καρδιά του κτήνους, Αθήνα, Εστία, 1987
Αθήνα, Καστανιώτης, 2001. Σελ. 263. ISBN:
960-03-2986-9
Der Autor Petros Tatsopoulos laβt hier zwei ganzlich
verschiedene Welten aufeinanderprallen und schopft
aus den grellen Disharmonien, die in den oft reiβerischen
Dialogen zuhauf laut werden. Findige Bauernschlaue
unter der Tarnkappe tumber Arglosigkeit wird zum
offenen Disput mit akademischer Beredsamkeit herausgefordert,
doch lietztendlich kann bei diesem sprachlichen
Scharmutzel kein Sieger gekurt werden. Der junge
Schriftsteller prasentiert die feinfuhlige Choreographie
eines sprachlichen Spitzentanzes; geprobt wird
die Synchronisation eines Ensembles grundverschiedener
Lebenskunstler.
Nico Jackel
Δημοσιογράφος
Περιοδικό CHRONIKA, 9-10-1997
H Καρδιά του Κτήνους
"Μυθιστόρημα-έκπληξη,
ένα αληθινά στυλίστικο έργο, με χιλιάδες κρυμμένες
λογοτεχνικές πονηριές κι επιδεξιότητες, μια ζωηρή
έκλαμψη παρωδίας, πεισματική, καταστροφική και
απόλυτα ελεγχόμενη, που σου θυμίζει τον Μπιόι
Κασάρες και τον Μεντόθα".
Ευγένιος Αρανίτσης
Συγγραφές, κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 31-12-1987
Η πρώτη Εμφάνιση, Αθήνα, Εστία, 1994
Σελ. 465. ISBN: 960-05-0523-5
…Η πρόθεση του Τατσόπουλου στην "Πρώτη εμφάνιση"
είναι σαφής: από τη μια πλευρά θέλει να καταγράψει
(και ενδεχομένως να ειρωνευτεί ή να παρωδήσει)
τα γνωστά-άγνωστα ήθη του καλλιτεχνικού σιναφιού,
καθώς και τις παράταιρες ή επισφαλείς αξίες και
ιδέες του. Από την άλλη, προσπαθεί να κερδίσει
εφ' όλης της ύλης τον αναγνώστη: αναστέλλοντας
σκόπιμα (και σε καίρια σημεία της πορείας του
μύθου) την εξέλιξη, επιδιώκει τη δημιουργία σασπένς
και ισχυρής αναγνωστικής προσδοκίας…
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 6-4-1994
Με έκανε να ζηλέψω την αφηγηματική του φλέβα,
την ευφορια και τον οίστρο του".
Μένης Κουμανταρέας
Συγγραφέας
Περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ, Νο 333, 13-4-1994
Ανάλαφρες Ιστορίες, Αθήνα, Εστία, 1995
Καστανιώτης, 2001 ISBN: 960-03-2987-7
Όντως αναψυκτικές οι Ανάλαφρες Ιστορίες του Πέτρου
Τατσόπουλου ("Εστία", 1996). Τα δέκα
διηγήματα της συλλογής αποπνέουν, τα περισσότερα,
μια φιλοπαίγμονα διάθεση, ή καλύτερα, έναν συγκρατημένο
κλαυσίγελο απέναντι στα πράγματα. Η αποδοχή της
γελοίας τους πλευράς δεν αρνείται, ταυτόχρονα
δηλαδή, την όμορη σοβαρή τους εκδοχή. Όψεις, με
άλλα λόγια, του ίδιου νομίσματος ή "συνεκδοχικές"
έννοιες, το φαιδρό και το δραματικό στοιχείο εκφράζονται
άνετα από την πρόζα του Τατσόπουλου …
Τάσος Γουδέλης
Συγγραφέας
Περιοδικό ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ Νο 93, 1996
Ανάλαφρες ιστορίες
…Ο Τατσόπουλος, με έντονη σατιρική και χιουμοριστική
φλέβα, φαίνεται να διασκεδάζει με την τύχη των
ηρώων του και επιτυγχάνει να μεταφέρει στον αναγνώστη
αυτή τη διασκέδαση, υποβάλλοντας ταυτόχρονα τις
διαστρωματώσεις ενός παθολογικού υπεδάφους, το
οποίο διατρέχει τις συνθήκες της νεοελληνικής
πραγματικότητας. Τίποτα το αμιγώς τραγικό ή συγκλονιστικό
δεν συμβαίνει στις δέκα ιστορίες του βιβλίου,
αλλά και τίποτα το έκδηλα παράλογο, που θα μπορούσε
να χαρακτηρίσει τα διηγήματα αυτά ως "ιστορίες
καθημερινής τρέλας"…
Δημήτρης Δασκαλόπουλος
Ποιητής, βιβλιογράφος
Εφημ. ΤΑ ΝΕΑ, 20-2-1996
Ανάλαφρες ιστορίες
"Δέκα
υψηλής ποιότητας κείμενα, μερικά από τα οποία
αναδύουν ένα τσεχοφικό άρωμα… Ο Τατσόπουλος ακροβατεί
στα όρια του κωμικού και του τραγικού, χωρίς να
πέφτει ποτέ".
Νίκος Μπακουνάκης
Ιστορικός, δημοσιογράφος
Περιοδικό MARIE CLAIRE No 91, Ioύνιος 1996
Κομεντί, Αθήνα, Καστανιώτης, 1999. Σελ. 136
ISBN: 960-03-2505-7
Στη νέα του συλλογή "Κομεντί" ο Πέτρος
Τατσόπουλος καλλιεργεί και πάλι την παρωδία. Σε
πρώτο πρόσωπο οι δέκα αφηγητές των ισάριθμων διηγημάτων
του αντιμετωπίζουν με ματιά ανάλαφρη, ειρωνική
και συχνά κυνική συνθήκες περιθωριακές, όπως είναι
ο φόνος, η κλεψιά, η τοκογλυφία, η σεξουαλική
διαστροφή, η πορνεία κι ο εκβιασμός. Θύματα ή
θύτες, οι ήρωες του Τατσόπουλου ουσιαστικά δεν
δυσανασχετούν για το αναπόδραστα στρεβλό καθεστώς
με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι - ενοχλούνται,
εξοργίζονται, το εκμεταλλεύονται ή το απολαμβάνουν,
αλλά σε καμιά περίπτωση δεν τον ελέγχουν με κριτήρια
ηθικά και οπωσδήποτε δεν προσπαθούν να το αλλάξουν.
Ελισάβετ Κοτζιά
Κριτικός λογοτεχνίας
Εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 10-10-1999
Κομεντί
Κομεντί, για να μην πούμε κωμωδία. Μαύρη κωμωδία
της ζωής. Με τη γνωστή του ανέμελη χάρη ο Τατσόπουλος
ανακατεύει πρόσωπα και πράγματα, τορπιλίζει τις
καλές προθέσεις των ηρώων του, περιγελά τις μεγάλες
προσδοκίες τους. Πικρό γέλιο. Ένα βιβλίο γεμάτο
εκπλήξεις.
Κατερίνα Ζαρόκωστα
Συγγραφέας, δημοσιογράφος
Περιοδικό ELLE, Δεκέμβριος 1999
Κομεντί
"Η
αδιάκοπη αυτή αιώρηση ανάμεσα στην κωμωδία και
το δράμα, όπως και η εξαιρετικά λεπτή κλιμάκωση
των αποχρώσεών της από πρόσωπο σε πρόσωπο και
από κατάσταση σε κατάσταση, εμφανίζεται πρώτη
φορά στο έργο του Τατσόπουλου".
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Κριτικός Λογοτεχνίας
Εφημ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 10-10-1999
"Ο Πέτρος Τατσόπουλος είναι ένας από τους
κύριους και πιο δημοφιλείς εκπροσώπους της γενιάς
του '80. Η κριτική αναγνωρίζει ως προτερήματά
του την ευρηματικότητα στη μυθοπλασία, τη μεγάλη
αφηγηματική ευλυγισία και το καυστικό χιούμορ
που διαποτίζει τις σελίδες του".
Δημοσθένης Κούρτοβικ
Συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας
Έλληνες Μεταπολεμικοί Συγγραφείς,
Αθήνα, Πατάκης, 1995.
|